Gekleurde anti-kwakzalvers (vereniging tegen de kwakzalverij)

Alweer de “Vereniging tegen de Kwakzalverij”, nu naar aanleiding van de wijze waarop zij een ingezonden brief beantwoorden.

Ja, ik weet het: eigenlijk zouden we gewoon geen aandacht moeten besteden aan deze bekrompen splinterpartij die meent de ‘onmondige, kwetsbare’ patiënt te moeten verdedigen, of die dat nu wil of niet.
Bovendien: in haar uitspraken bestempelt de VtdK patiënten als onmondig, kwetsbaar en meer van dat fraais, alsof dat zo maar op gaat. Naar mijn weten is daar nooit het alom door de VtdK verheerlijkte ‘wetenschappelijk’ onderzoek naar gedaan dat die termen zou rechtvaardigen. Wat juist veel meer blijkt (aldus massale uitspraken van behandelaars) is dat patiënten juist veel mondiger zijn en juist veel minder kwetsbaar, veel beter weten wat ze wel en niet willen en daar voor opkomen.
Daarnaast: wat is de achterliggende reden om mensen die hulp zoeken (voor wat dan ook) in het regulier medisch circuit direct te bestempelen tot ‘patiënt’? Het enige dat hiermee wordt veroorzaakt, is een negatieve gedachtegang en vooral het vaststellen van het statusverschil tussen de hulpvrager en de behandelaar (waarin de behandelaar natuurlijk mijlen ver boven de hulpvrager is verheven).
Maar dat terzijde.

Op de site van deze ge-oogklepte groepering die beoogt haar eigen (verheven) status te beschermen, werd (zie: http://bit.ly/vAEwGV ) een ingezonden brief geplaatst en voorzien van commentaar namens de splinterpartij.

Natuurlijk werd eerst alle relevante informatie uit de brief weggehaald waardoor de essentie volkomen zoek raakte en werden alle verwijzingen (blijkbaar erg bedreigend) geschrapt. Hiermee regelt de VtdK al bij voorbaat, dat een gekleurd beeld ontstaat van de werkelijkheid.
Maar dan komt het “antwoord van de webredactie” waarop nogal wat is af te dingen vanwege de kleuring van de antwoorden.
Ik geef u een aantal voorbeelden met daarop een aantal opmerkingen van mijn hand.

- ‘In de geneeskunde moet de werkzaamheid van elke behandeling eerst met deugdelijk wetenschappelijk onderzoek zijn aangetoond, voordat deze in de praktijk mag worden toegepast.’
Een vreemde uitspraak gezien het aantal onbewezen behandelingen en zelfs experimentele behandelingen in het reguliere medische circuit. Misschien toch eens verstandig eerst schoonmaak te houden in eigen huis?
- ‘Je moet dus tevoren een goede afweging kunnen maken tussen het nut en de eventuele risico's.’
En hoe vaak bespreekt uw arts de bijwerkingen van een behandeling met u voorafgaand aan de uitvoering ervan? Doorgaans mag men, bij bijvoorbeeld medicatie, al blij zijn dat een bijsluiter is bijgevoegd die ook voor leken leesbaar is. Bij andere behandelingen, wordt soms bij de kans op ernstige bijwerking als overlijden, ernstige lichamelijke schade en dergelijke nog wel vooraf eea besproken maar in de regel wordt dit punt bij voorkeur overgeslagen.
- ‘Als het ondanks herhaalde pogingen niet lukt om de werkzaamheid van een behandeling aan te tonen en deze behandeling wordt desondanks toegepast dan spreken we van kwakzalverij.’
Hier is eenvoudig een verwijzing naar het eerste punt van toepassing.
- ‘Als de werkzaamheid wel wetenschappelijk is aangetoond dan is er geen sprake meer van alternatief en dan krijgt een dergelijke behandeling een plaats in de reguliere geneeskunde.’
Inderdaad: wat werkt (ook al is het afkomstig uit de zogenaamde alternatieve hoek) wordt meteen ingepikt en door de reguliere geneeskunde toegepast. Op zich niet zo erg, het komt immers de hulpvragers ten goede maar; kom daar dan ook eerlijk voor uit.
- ‘Alternatieve behandelwijzen blijven dus alternatief, omdat ze onwerkzaam zijn.’
En zo is dat hoofdstuk afgesloten: alternatief blijft alternatief om dat het onwerkzaam zou zijn. Verder kijken hoeft dus niet meer.
- ‘Wetenschappelijk gezien valt hierover alleen te zeggen dat iemand TIJDENS of NA behandeling genezen of is, maar niet DOOR de behandeling.’
Deze is echt prachtig! Leuk om zo te proberen de niet-reguliere geneeskunde buitenspel te zetten maar dit gaat evenzeer op voor de reguliere geneeskunde! Er is, voor zover mij bekend, slechts uitermate zelden bewijsbaar dat een behandeling de genezing veroorzaakt (ik vermoed zelfs dat dit NOOIT 100% bewijsbaar is) en dus is dat ook niet bewijsbaar van de reguliere geneeskunde.
- ‘Als u bedenkt dat ongeveer 90% van de ziekten spontaan geneest of verbetert dan begrijpt u misschien beter dat echte werkzaamheid alleen vastgesteld kan worden in wetenschappelijk onderzoek, waarin grote aantallen patiënten onder standaardcondities worden behandeld en vergeleken met een onbehandelde controlegroep of placebogroep.’
Alweer: dat gaat ook op voor reguliere behandeling! Sterker nog: hoe goed wetenschappelijk onderzoek ook moge zijn, het is ernstig de vraag of zelfs placebogecontroleerd onderzoek ook maar enigszins kan bepalen waardoor de genezing tot stand kwam. Immers: ook elke behandeling kent een behoorlijk percentage aan placebo-effect en hoe zou daadwerkelijk moeten worden vastgesteld dat het juist de behandeling was die de genezing veroorzaakte en niet het placebo-effect of het zelfherstellend vermogen waat Hippocrates al vanuit ging? Ten hoogste kan (maar ja: ik ben geen wetenschapper) in mijn visie de mogelijkheid dat de behandeling van enige invloed is geweest vastgesteld worden.
- ‘Uit het deugdelijk gecontroleerde onderzoek dat over astma is gedaan, is niet gebleken dat alternatieve behandelingen effectiever zijn dan een placebo (fopmiddel).’
Datzelfde gaat op voor reguliere behandeling.
- ‘Maar het signaleren van onvolkomenheden en fouten in de reguliere zorg rekenen wij niet tot onze taak.’
??? Maar dat is toch juist de eerste en meest belangrijke vorm van kwakzalverij? Dat zou toch in eerste instantie moeten worden aangepakt? Is het niet “hij die zonder zonden is, werpe de eerste steen” meer of “verwijder eerst de balk uit uw eigen oog voordat …” maar “gooi eerst met stenen naar anderen (‘de steen des aanstoots’ of de kackedorisprijs) voordat je opruiming gaat houden in eigen huis”.
- ‘Uw keuze is nogal selectief en wordt sterk beïnvloed door uw wantrouwen in de reguliere geneeskunde en uw geloof in de werkzaamheid van alternatieve behandelwijzen.’
Hetzelfde gaat op voor de VtdK maar dan omgedraaid: eindeloos vertrouwen in de eigen beroepsgroep en volkomen afwijzing van alles dat daarbuiten gebeurt. Gelijktijdig selecteert de VtdK uitsluitend die onderzoeken die negatief uitvallen voor de niet-reguliere behandelwijzen met weglating van al het onderzoek in het buitenland (waarschijnlijk vanwege de moeite die ze hebben met de taal) die juist goed resultaat aangeven.
- ‘Een juistere formulering is dat reguliere geneesmiddelen niet in alle gevallen werkzaam zijn. Het percentage patiënten dat niet reageert op een middel kan sterk wisselen. Sommige medicijnen werken in bijna 100% van de gevallen en andere in lagere percentages.’
Niet in alle gevallen werkzaam of de werking wisselt sterk? Misschien toch handig om eens de onderzoeksresultaten (hoe gekleurd dan ook) van de farmaceuteraars te lezen. Doorgaans komen medicijnen die bij een paar tot enkele tientallen percenten van de testgroep ENIGE werking vertonen (er is dan nog niet vastgesteld dat het de bedoelde werking heeft, noch aangetoond dat het ook maar enigszins genezend werkt) al door de medicijnregistratie.
- ‘Sommige medicijnen geven volledige genezing, andere helpen alleen om klachten te verminderen of het leven van bijvoorbeeld een patiënt met kanker met een aantal jaren te verlengen.’
Kijk, als dat dan bekend is: publiceer dan eens een lijstje met medicatie die volledige genezing geeft. Mijn vermoeden is, dat dit wel een heel kort lijstje gaat worden. Medicatie ter verlenging van het leven klinkt prima maar onder welke omstandigheden, tegen welke prijs? Constant slikken van medicatie die allerlei bijwerkingen veroorzaakt waarvoor weer medicatie moet worden gebruikt die allerlei bijwerkingen veroorzaakt waarvoor weer medicatie moet worden gebruikt die allerlei bijwerkingen veroorzaakt … u snapt hoe het werkt? Dat heet nu ‘verdienen aan ziekte’.
- ‘Het tweede citaat van prof Vandenbroucke is correct weergegeven. Hij zegt: "Aanvaarden dat een oneindige verdunning werkzaam is leidt tot het verwerpen van een heel bouwwerk van chemisch en fysisch inzicht waarop meer berust dan alleen geneeskunde. Die prijs is te hoog. Aan dat dogma blijven we dus vasthouden, en we stellen ons dan liever kritisch op tegenover de zogenaamde feiten".’
Vroeger dacht men dat de wereld plat was tot de ‘wetenschap’ eindelijk zo ver was het tegendeel te bewijzen. Zo zijn er legio voorbeelden te noemen. Het verwerpen van een hypothese(die wellicht de gehele fysica omver kegelt) alleen maar ten gunste van het in stand houden van het eigen dogma, geeft uitsluitend blijk van bekrompenheid. Dat iets in strijdt is met de huidige wetten van de fysica betekend absoluut niet, dat het niet waar zou kunnen zijn.
- ‘Rekent u de overheid die veel onderzoek subsidieert ook onder de zorgaanbieders?’
Jazeker! Zelfs de grootste die er is met de meeste belangen in de bijvoorbeeld de farmacie en geneeskunde. Het is immers de overheid die via wetgeving bepaald waaraan de gemiddelde burger moet voldoen.
- ‘Wetenschappers zijn toch de vaklui die daarvoor jarenlang gestudeerd hebben?’
En wat zegt dat over hun onafhankelijkheid? Helemaal niets!
- ‘Maar de tevredenheid van de patiënt over de behandeling en de behandelaar is een slecht criterium voor de kwaliteit van de geneeskunde.’
Op zich correct maar er geldt nog steeds dat het effect (ook al zou dat een placebo-effect zijn) van een behandeling voor een groot deel afhangt van de tevredenheid van de gebruiker. Het met tegenzin slikken van medicatie doet de werking van medicatie enorm verminderen (omgekeerd placebo-effect) terwijl het gebruik van een behandeling waar een gebruiker zich prettig bij voelt, het effect van die behandeling aanzienlijk doet toenemen. Zo bepaald (wijze van) de uitspraak van een (gezaghebbend) arts in grote mate het verloop van een ziekte. Dat laatste is wel degelijk aangetoond (vandaar dat artsen tijdens hun opleiding ook wat moeten doen aan de zogenaamde bedsite-manners). Voor zover mij bekend is er geen (wetenschappelijk) onderzoek beschikbaar naar het met tegenzin versus naar tevredenheid van de gebruiker toepassen van een behandelmethode. Logisch ook want dat zou veel behandelingen in onbruik doen raken.
- ‘Patiënten hebben immers te weinig inzicht in het vak om te kunnen bepalen welk onderzoek er moet gebeuren.’
Waarschijnlijk hebben gebruikers in ieder geval heel veel inzicht in wat ze wel prettig vinden versus wat ze niet prettig ervaren. En dan gaat het niet om onderzoek dat moet gebeuren maar om de gehele behandeling.
- ‘Er zijn voorbeelden te over van tevreden patiënten die niet goed behandeld zijn en ontevreden patiënten die juist een goede behandeling hebben gekregen.’
Een volkomen loze opmerking. Het gaat immers niet om die voorbeelden maar om het effect van de behandeling! En daarnaast: wie bepaald dan wat de juiste of onjuiste behandeling is? Als dat uitsluitend door de belanghebbende behandelaar wordt bepaald dan ontstaat al vooraf een enorm vertekend beeld.
- ‘U mist bij ons "respect voor de patiënt". Waar u dat uit opmaakt is ons niet duidelijk.’
Dat is toch wel duidelijk. Lees alleen al de badinerende en kleinerende opmerkingen en termen die ten aanzien van gebruikers gemaakt worden.
Bovendien: de wet (wetgever) heeft heel helder vastgelegd (via de wet-BIG) dat elke Nederlander het recht heeft zelf te kiezen voor een behandelaar i.c. behandelmethode. In diezelfde wetgeving is nergens bepaald dat een of andere splinterpartij met oogkleppen het recht heeft daar de Nederlander voor ‘te beschermen’ of op andere wijze in te beperken.
- ‘De Vereniging tegen de Kwakzalverij moet u juist zien als een consumentenorganisatie die patiënten probeert te behoeden voor bedrog en die geen werktuig is van de farmaceutische industrie of van het medisch establishment.’
Een consumentenorganisatie wordt geacht een organisatie van en voor consumenten te zijn. De VtdK is echter een organisatie van beroepsbeoefenaars en (althans in mijn ogen) misleidde volgers en daarmee in het geheel geen consumentenorganisatie, eerder een belangenorganisatie. Of gebruikers behoed moeten worden tegen bedrog is wellicht belangrijk maar als er eenzijdige informatie wordt geleverd, is dat eveneens en gelijkwaardig bedrog en daarmee laakbaar. In hoeverre de VtdK geen werktuig is van de farmacie staat nog te bezien: enerzijds zijn artsen het doorgeefluik van de farmacie terwijl gelijktijdig anderzijds het fanatisme van de VtdK tegen alles dat niet-farmacie is de gerechte vraag doet rijzen of de VtdK niet juist de farmacie vertegenwoordigd.
- ‘[1] Wij geven zoveel mogelijk objectieve voorlichting niet alleen aan patiënten maar ook aan zorgverleners. [2] Onze strijd richt zich tegen de aanbieders van onwerkzame behandelmethoden. [3] Daarbij heeft de kwakzalverij in de reguliere gezondheidszorg evenzeer onze aandacht.’
[1] Objectieve voorlichting is per definitie niet iets dat in een regel met de VtdK gebruikt kan worden: op het moment dat slechts eenzijdige informatie gegeven wordt is namelijk geen sprake meer van objectiviteit. [2] Als de VtdK zich daadwerkelijk richtte tegen aanbieders van onwerkzame behandelmethoden zou het toch minimaal een eerste zorg van deze groepering moeten zijn om het eigen nest schoon te vegen. [3] Niettemin zien we in alle uitingen van de VtdK alleen strijd tegen het alternatieve gebied en slechts bijzonder marginaal tegen de eigen sector. Gezien het aantal (in meerdere of mindere mate) onwerkzame of slechts voor een klein percentage werkzame medicatie, onwerkzame of experimentele behandelingen en zelfs een gehele beroepstak (de psychologie/psychiatrie) die nauwelijks enige (wetenschappelijke) onderbouwing kent, zou dat aandeel veel groter moeten zijn. De praktijk logenstraft daarmee deze opmerking.

Ben ik nu een tegenstander van de reguliere geneeskunde?
Waarschijnlijk zal de VtdK zeggen van wel maar ik weet beter: nee, in het geheel niet.
In voorkomende gevallen zal ik mij (en mijn gezin) naar een betrouwbaar en niet ge-oogklepte arts spoeden (voor zover dat vaststelbaar is) ingeval van acute gezondheidsproblematiek. Dat is namelijk het terrein waarop de reguliere geneeskunde haar triomfen viert en het meest van toepassing is.
Ingeval van niet-acute problematiek staat mij, als Nederlander en wereldburger, een scala aan behandelwijzen uit de hele wereld en alle tijden tot mijn beschikking (inclusief de huidige reguliere geneeskunde) waaruit ik het recht heb zelf te kiezen zonder dat wie dan ook mij daarin hindert (wet-BIG). Keuze uit behandelwijzen die soms duizenden (acupunctuur/TCM) en vele duizenden (Ayurveda) jaren oud is en, volgens het principe dat verdwijnt (doordat het niet meer gebruikt wordt) wat niet werkzaam is, een praktijk-bewezen werking moet hebben.
Ingeval van een acuut probleem zal ik niet ontkomen aan een reguliere narcose met alle bijwerkingen van dien maar als er meer tijd beschikbaar is en de keuze mogelijk is, zal ik toch liever kiezen voor een acupunctuur-narcose (zonder bijwerkingen), ook al zou de VtdK beweren dat die alleen op placebo-effect berust (het is het effect/resultaat dat voor mij geldt, niet de eventuele wetenschappelijke onderbouwing of afwijzing: als de narcose door acupunctuur werkt dan is ze wat mij betreft goedgekeurd ook al kan de wetenschap haar werkingsprincipe niet aantonen).

Waar ik moeite mee heb is, dat een splintergroep van belanghebbenden voor een bepaalde richting probeert mijn vrijheid op eigen keuze te beknotten door zich te verzetten tegen alles dat niet in hun straatje (lees; portemonnee) past en dat probeert in de grond te stampen. De tijd dat mijn ouders voor mij mochten kiezen ligt allang achter mij en gezien mijn leeftijd heb ik er geen behoefte aan dat een stel fanaten probeert af te dwingen dat zij die taak nu voortaan van mijn ouders mogen over nemen. Ongeacht wat deze discipelen van de reguliere geneeskunde stellen geld voor mij: alleen het resultaat geldt en als er twijfels zijn dan zijn die evenzeer van toepassing op de reguliere geneeskunde als op welke andere behandelwijze dan ook waarvoor ik eventueel zou willen kiezen.