DEEL 2
Vervolg op mijn “Visie op leren” (Deel 1) met mijn visie op de (mogelijke) oplossing van het probleem.
De organisatie van ons onderwijs is gebaseerd op een aantal wetten en een, in de loop der jaren, ontwikkelde vorm. Zonder deze ter discussie te stellen, blijft het kader waarbinnen nu onderwijs wordt verzorgd, in stand en is van doelgerichte oplossing van de problematiek geen sprake. Alleen door het nemen van drastische maatregelen is, mijns inziens, een oplossing te bereiken.
Oplossing problemen onderwijs
Regelmatig duiken in de pers berichten op met betrekking tot de urennorm van voortgezet onderwijs [1,2], de problemen in het onderwijs met leerlingen [3,4], het niveau of gebrek daaraan van PABO-studenten [5,7], tekorten in financiering van onderwijs [8] en - zoals in het bericht dat mij ertoe bracht dit stuk te schrijven - het gegeven dat het basisonderwijs de laatste 10 jaar absoluut niet is verbeterd [9,10] volgens CITO (Centraal Instituut Toets Ontwikkeling) [6].
Waarom denkt niemand aan de meest simpele en alle ‘problemen’ verhelpende oplossing? Het ligt zo voor de hand: hef de (huidige) leerplichtwet [11] op en vervang ze door een wet waarin het basisonderwijs vastgelegd is! De leerplichtwet werd ooit ingesteld met als doel kinderen een basis mee te geven zodat ze zich konden redden in de maatschappij en gelijktijdig om te voorkomen dat kinderarbeid normaal zou blijven. Heden ten dage is dit echter een volkomen onzinnige en achterhaalde wet, in het bijzonder zoals ze nu wordt uitgevoerd: als dwangmiddel om jongeren tot hun 16e levensjaar te dwingen onderwijs te volgen ongeacht hun eigen behoefte.
De ‘leerplicht’wet gaat van de vooronderstelling uit dat het mogelijk zou zijn iemand te ‘verplichten’ om te ‘leren’, hetgeen bij voorbaat een stupide en onjuiste aanname is. De mens in het algemeen gezien, leert vanuit een behoefte iets te leren, vanuit de wens kennis of ervaring op te doen. Kortom: een ontwikkelingsbehoefte. Het oude meester-gezel-leerling systeem was daar een perfecte uitvoering van, evenals het nog in gebruik zijnde Grokul-systeem in India.
Zoals de leerplichtwet nu is vormgegeven leidt ze hooguit tot het instellen van ‘verplichte ophok-hokken’ die we dan onderwijsinstelling, voor doorgaans vervolgonderwijs, noemen. Gevolg is, dat een aanzienlijk deel van de daar aanwezige, zonder enige vorm van proces tot gedwongen dagdetentie veroordeelde, jongeren hooguit leren hoe ze met zo min mogelijk inspanning zo veel mogelijk onder de verplichting uitkomen. Bij gebrek aan enige behoefte tot leren, leren ze daar vooral ongein uit te halen zonder daarvoor ‘gepakt’ te worden en dan een additionele detentie te krijgen.
Afschaffing van de leerplichtwet na het basisonderwijs zou enorme sommen geld vrijmaken voor de werkelijke verbetering van het basisonderwijs en van daaruit voor het voortgezet-, hoger- en universitair-onderwijs. Gelijktijdig zou deze verandering leerlingen die wel willen studeren zonder restricties die kans bieden zonder daarbij gestoord te worden door gedwongen leerlingen die liever iets anders met hun tijd willen doen en om die reden rottigheid uithalen tijdens het onderwijs
Nu is natuurlijk ons huidige onderwijssysteem een systeem dat min of meer afgekeken is van ons grote voorbeeld Amerika, en moet het volgens ‘deskundigen’ aansluiten op het onderwijs in de rest van Europa. Dat hoeft echter, mijns inziens, geen probleem te zijn. We zouden het zelfs veel beter kunnen doen.
Haal van het huidige voortgezet onderwijs het zogenaamde ‘brugjaar’ af en voeg dat toe aan het basisonderwijs waardoor je krijgt wat ze in Amerika ‘Primary School’ noemen. Het basisonderwijs wordt daardoor een echte basis waarmee men zich in de maatschappij kan redden, mits we gelijktijdig het PABO-onderwijs op een niveau brengen dat leraren oplevert die ook werkelijk leerlingen datgene kunnen leren wat die basis nodig heeft. Deze wijziging vooronderstelt dus wel een aanzienlijke verbetering van het PABO-onderwijs maar, omdat de doorstuderende beter gemotiveerd is hoeft dat zeker op termijn geen probleem op te leveren.
Met het behalen van het diploma Primary School zou aan elke student dan ook een, zo mogelijk digitale, ‘knipkaart’ voor een ‘x’-aantal jaren onderwijs moeten worden uitgereikt. Deze knipkaart kan dan ingezet worden voor de bekostiging (studiefinanciering) van onderwijs dat op enig moment tijdens zijn/haar leven gevolgd wordt ter verbreding/verdieping/uitbreiding van de kennis.
In dat systeem kan afgestapt worden van de onzinnige denkwijze dat alleen het huidige initiële, gesubsidieerde onderwijs voor vergoeding in aanmerking komt. Onderwijs is immers onderwijs en zolang de behaalde niveau’s dan wel competenties vastliggen, is het aan de student om te bepalen wat, wanneer en waar deze studeert en welke niveau’s/competenties deze wil behalen.
Het voortgezet onderwijs, dat dan Secondary School gaat heten, wordt hierdoor een jaar korter waardoor docenten uit (V)MBO-, HAVO- en VWO-opleidingen terug kunnen stromen in de hoogste klassen van de Primary School. Er kan ook voor gekozen worden de Secondary School in omvang gelijk te houden waardoor het niveau aanzienlijk toe kan nemen. Met minder doorstromende studenten zouden daarvoor voldoende financiële middelen beschikbaar moeten zijn.
In navolging van het voorgaande kan het HBO er als Undergraduate School ofwel voor kiezen haar omvang te behouden en een hoger niveau te behalen ofwel kan met kritische blik het onderwijs opgeschoond worden van alles dat is toegevoegd om maar de vereiste omvang te behalen.
Het is overigens toch de vraag of dit huidige systeem moet blijven bestaan waarin MBO-ers en Havisten in het HBO terecht komen en in respectievelijk 3 of 4 jaar hetzelfde resultaat en daarmee hetzelfde eindgetuigschrift moeten bereiken. Wellicht is het zinvol om voor een praktische beroepsuitoefening te kiezen voor een undergraduate via de route MBO-HBO en voor een theoretische/wetenschappelijke beroepsuitoefening een undergraduate via de route HAVO/VWO-HBO. Er ontstaan dan 2 afzonderlijke undergraduate routes.
Waarom? Omdat bijvoorbeeld het opleiden van een verpleegkundige die eerst MBO-3 niveau verpleegkunde volgt in een zeer verkort traject tot niveau 4 zou moeten kunnen leiden via de undergraduate school. Dit in tegelstelling tot het huidige systeem voor het behalen van niveau 4 na 4 jaar extra studie waarin grote delen van niveau 3 gewoon herhaald worden terwille van de instromende havisten die nog geen kaas hebben gegeten van verpleegkunde en vooral de voorgeschreven studieomvang. Dit verschijnsel herkennen we in veel, vooral praktijkgerichte, HBO-opleidingen.
Havisten zouden dan eerder de beleids-/beheersmatige kant van de opleiding volgen en daarmee een volkomen ander eindgetuigschrift en dus andere bachelor-degree ontvangen die minder gericht is op de beroepsuitoefening op zich maar meer gericht op de organisatie.
Ten slotte kennen we dan nog de Graduate School, onze huidige universiteit, waarin wellicht ook 2 onderscheiden routes kunnen worden onderscheiden. Master-degrees ten behoeve van een praktische beroepsuitoefening als bijvoorbeeld (huis-)arts of ten behoeve van puur onderzoek als wetenschapper.
Ergo: afschaffing van de leerplichtwet levert ruimte op om ons huidige onderwijs aanzienlijk te verbeteren, om tekorten in onderwijs te laten verdwijnen, om probleemstudenten uit het onderwijs te laten verdwijnen en om doorstuderende leerlingen zonder onderscheidt een vorm van excelent-onderwijs aan te bieden omdat ze zelf kiezen als vervolgonderwijs.
Dat in de tussentijd een deel van de leerlingen, die na de Primary School niet verder studeren, beroepen op het laagste niveau of ‘ongeschoolde arbeid’ vervullen, is geen probleem. Die functies moeten ook vervuld worden en zullen hooguit leiden tot een mogelijke wens om toch verder te studeren.
Ingrijpende maatregel? Vast wel. Maar gelijktijdig verdwijnen veel van de huidige onderwijsproblemen en kan binnen onderwijs weer ONDERWIJS geleverd worden aan geïnteresseerde studenten zonder dat pretpakketten of andere maatregelen er voor moeten zorgen dat we niet overstroomd worden met probleemleerlingen die zichzelf, hun medeleerlingen en hun leraren/docenten het leven tot een hel maken of zelfs ontnemen.
[1] http://beteronderwijsnederland.net/node/2285
[2] http://www.trouw.nl/onderwijs/nieuws/voortgezet-onderwijs/article2762456.ece/_rsquo_Hoge_urennorm_schaadt_onderwijs_rsquo_.html
[3] http://www.trouw.nl/krantenarchief/2009/06/26/2799143/Hulp_probleemleerling_zinvol.html
[4] http://www.elsevier.nl/web/10106960/Nieuws/Nederland/School-moet-voor-probleemleerling-zorgen.htm
[5] http://punt.avans.nl/index.php?id=5046&option=com_content&task=view
[6] http://nieuws-uitgelicht.infonu.nl/educatie-en-school/14728-niveau-basisonderwijs-is-gezakt.html
[7] http://www.vosabb.nl/werkgevers-in-onderwijs/archief/item/artikel/12195/45/
[8] http://www.ser.nl/nl/publicaties/adviezen/1990-1999/1999/b17382.aspx
[9] http://www.elsevier.nl/web/10157218/Nieuws/Nederland/Basisonderwijs-al-twintig-jaar-onvoldoende.htm
[10] http://www.frieschdagblad.nl/index.asp?artID=37931
[11] http://nl.wikipedia.org/wiki/Leerplichtwet
Geen opmerkingen:
Een reactie posten